Tại lễ hội, sau khi tiến hành tế lễ Thành hoàng làng trang nghiêm và thành kính, làng tổ chức các trò chơi dan gian mang đậm nét độc đáo của Ngải Khê là vật cầu và kéo mỏ.

Vật cầu là một trò chơi dân gian cổ truyền khá độc đáo của làng Ngải Khê - một trò hiếm có trong vùng. Quả cầu được làm bằng củ của một cây chuối già và được đẽo gọt rất tỉ mỉ thành hình cầu hơi hơi dẹt, đường kính từ 20 - 30cm, đánh bóng nhẵn nhụi rất công phu, bôi trơn bóng nhẫy, vồ ôm nó cứ trơn truội khỏi tay. Tương truyền, người cướp được quả cầu thì vận may, hạnh phúc đến với người thắng cuộc trong năm mới!

Sau khi trò chơi vật cầu có người giành chiến thắng, cụ cao tuổi nhất làng phát lộc thánh. Lộc thánh là mâm táo quả và xấp tiền lẻ. Cụ cao tuổi tung táo, tung tiền ra sân đình. Mọi người lại xô vào cướp táo, cướp tiền sôi nổi, hỷ hả. Vì cướp được lộc thánh tức là được nhiều sự may mắn, an khang, thịnh vượng trong cả năm.

Cùng với trò chơi vật cầu, trò kéo mỏ cũng thu hút đông đảo nhân dân địa phương tham gia, từ các cụ già đến trẻ nhỏ. Tương truyền, làng Ngải Khê xưa rất nghèo và ít con trai, dân làng tổ chức hội và thi kéo mỏ với mong muốn cầu đinh. Dây kéo, được gọi là mỏ, được làm từ hai cây tre tươi có ngọn được móc vào nhau. Số đốt tre được tính từ gốc trở lên theo quy luật sinh, lão, bệnh, tử. Cây tre phải có số đốt rơi vào chữ “sinh” mới được chọn. Kéo mỏ không chỉ là một nghi lễ quan trọng trong hội làng Ngải Khê mà qua đó còn góp phần củng cố tình thần đoàn kết trong cộng đồng.

Cuối năm 2023 vừa qua, làng Ngải Khê, xã Tân Dân tham dự Liên hoan trình diễn di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại nghi lễ và trò chơi kéo co năm 2023 và trình diễn nghi lễ, trò chơi kéo co cùng các cộng đồng kéo co của Việt Nam và quốc tế. Cùng với đó, người dân làng Ngải Khê còn truyền dạy trò kéo mỏ cho các cháu thiếu niên nhi đồng nhằm duy trì, gìn giữ lâu dài trò chơi truyền thống của làng - một nét đẹp văn hóa quý báu của quê hương./.

Hoàng Bích – Trung tâm VHTT&TT

Admin